Kto musi płacić podatek rolny?

Właściciele gruntów w Polsce są zobowiązani do opłacania tzw. podatku rolnego, czyli swego rodzaju daniny na rzecz związku publicznoprawnego. Jego wymiar oblicza się na podstawie takich kryteriów jak jakość gleby czy powierzchnia działki, a 2022 rok wprowadził nowe stawki podatkowe. Sprawdźmy więc, kto9, kiedy i w jakiej wysokości musi zapłacić podatek rolny.

Podstawa prawna

Wszystkie należności podatkowe w Polsce są publicznoprawne, przymusowe, nieodpłatne i bezzwrotne. Nie inaczej jest z podatkiem rolnym nakładanym na posiadłości rolne. Jego podstawę prawną stanowi Ustawa o podatku rolnym z dnia 15 listopada 1984 roku.

Drugą podstawą do wyliczenia podatku jest komunikat Prezesa GUS w „Monitorze Polskim” publikowany najpóźniej 20 dnia października w roku poprzedzającym rok podatkowy. Komunikat dotyczy średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów.

Podatnicy podatku rolnego

Obowiązek opłacania należności podatkowej od gruntów rolnych mają osoby fizyczne, prawne, a także jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej, które są:

• właścicielami gruntów;
• samoistnymi posiadaczami gruntów;
• użytkownikami wieczystymi;
• dzierżawcami gruntów na podstawie umowy (dzierżawa całościowa lub częściowa);
• posiadaczami gruntów należących do Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Wyżej wymienieni podatnicy muszą uiścić opłatę podatkową w 4 proporcjonalnych ratach w terminach do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego. Jeśli kwota podatku nie przekracza 100 zł, to nie dzieli się go na raty, a płatność odbywa się w całości w pierwszym wskazanym terminie.

Jak oblicza się wysokość podatku?

Podatek rolny jest szczególnym świadczeniem, w przypadku którego stosuje się wyjątkowe kryteria do obliczenia wymiaru należności. Podstawą podatku jest hektar przeliczeniowy, który ustala się w oparciu o:

• powierzchnię działki;
• rodzaj użytków rolnych;
• klasę użytków rolnych.

Warto też pamiętać, że przelicznik zależy od ustalonych przez ustawodawcę tzw. okręgów podatkowych – na podstawie warunków produkcyjno-klimatycznych i ekonomicznych wydzielono 4 okręgi, które obejmują różne gminy i miasta.

Wartość hektarów przeliczeniowych należy przemnożyć przez średnią stawkę skupu decytony (dt) żyta z 11 kwartałów (z komunikatu prezesa GUS):

• w przypadku gruntów rolnych (o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy) jest to równowartość pieniężna 2,5 dt żyta na każdy 1 ha przeliczeniowy;
• w przypadku pozostałych gruntów (o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy) jest to równowartość pieniężna 5 dt żyta na każdy 1 ha przeliczeniowy.

W 2022 drugi komunikat GUS określił wartość żyta w wysokości 61,48 zł za 1 decytonę. Oznacza to, że stawka podatku rolnego na ten rok wynosi:

• 153,70 zł od 1 ha przeliczeniowego dla  gruntów gospodarstw rolnych;
• 307,4 zł od 1 ha dla pozostałych gruntów.

Warto też wiedzieć, że poszczególne gminy mogą przyjąć inną cenę żyta przy określaniu stawki podatku rolnego – nie może to być jednak kwota wyższa od tej podanej przez GUS.

Kto jest zwolniony z podatku rolnego?

Ustawa o podatku rolnym określa, że z opłacania należności rolnej zwolnione są m.in.:

• użytki rolne klasy V, VI i VII, a także grunty zadrzewione i zakrzewione znajdujące się na użytkach rolnych;
• grunty położone pod wałami przeciwpowodziowymi i w międzywałach;
• uczelnie;
• użytki ekologiczne z oznaczeniem „E”.

Prawo daje możliwość skorzystania z ulg podatkowych, które mogą obniżyć należność podatku nawet o 75%. Oprócz tego każda gmina może wprowadzać własne upusty.

Zdj. główne: Federico Respini/unsplash.com